Προσκοπισμός

Ορισμός | Σκοπός | Αρχές | Μέθοδος | Υπόσχεση | Νόμος | Πηγές | Οι Προσκοπικές Αξίες σήμερα
Προσκοπισμός

ΙδρυτήςΗ Προσκοπική Κίνηση ορίζεται ως "εθελοντική, μη πολιτική, παιδαγωγική κίνηση για νέους ανθρώπους, ανοιχτή σε όλους, χωρίς διάκριση καταγωγής, φυλής ή πίστης, σύμφωνα με το Σκοπό, τις Αρχές και τη Μέθοδο που καθόρισε ο Ιδρυτής, όπως αυτά αναφέρονται παρακάτω."

Σκοπός
Σκοπός της Προσκοπικής Κίνησης είναι "να συμβάλλει στην ανάπτυξη των νέων ώστε να αξιοποιήσουν πλήρως τις σωματικές, διανοητικές, κοινωνικές και πνευματικές τους ικανότητες ως άτομα, ως υπεύθυνοι πολίτες και ως μέλη των τοπικών, εθνικών και διεθνών κοινοτήτων τους."

Θεμελιώδεις Αρχές
Ο Προσκοπισμός βασίζεται σε τρεις γενικές Αρχές, οι οποίες αντιπροσωπεύουν τους θεμελιώδεις νόμους κα το πιστεύω του. Αυτά αναφέρονται ως "Καθήκον προς το Θεό", "Καθήκον προς τους άλλους" και "Καθήκον προς τον εαυτό μας."
      Με τον τίτλο "Καθήκον προς το Θεό", η πρώτη από τις παραπάνω αναφερόμενες αρχές ορίζεται σαν "εμμονή στις πνευματικές αξίες, πίστη στη θρησκεία, που τις εκφράζει και αποδοχή των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτή."
      Το"καθήκον προς τους άλλους", ορίζεται ως: "αφοσίωση στη χώρα σου σε αρμονία με την προώθηση της τοπικής, εθνικής και διεθνούς ειρήνης, κατανόησης και συνεργασίας" και "συμμετοχή στην ανάπτυξη της κοινωνίας, με αναγνώριση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ανάπτυξης του φυσικού κόσμου."
      Τέλος το "καθήκον προς τον εαυτό μας" ορίζεται ως "υπευθυνότητα για την ανάπτυξη του εαυτού", δηλαδή ότι ο άνθρωπος πρέπει να αναλαμβάνει υπευθυνότητα για την ανάπτυξη των δικών του δυνατοτήτων.
      Μέσο για την διατύπωση αυτών των αρχών με κατανοητό και ελκυστικό τρόπο για τους νέους είναι η Υπόσχεση και ο Νόμος, τα οποία πρέπει να έχουν όλες οι Προσκοπικές οργανώσεις.

Μέθοδος
Η Προσκοπική μέθοδος έχει ορισθεί ώς "ένα σύστημα προοδευτικής ατομικής εκπαίδευσης" μέσω:
- Της έμπρακτης εφαρμογής της Υπόσχεσης και του Νόμου
- Της εκμάθησης μέσα από την πράξη
- Της συμμετοχής σε μικρές ομάδες που περιλαμβάνει, υπό την καθοδήγηση των ενηλίκων, προοδευτική ανακάλυψη και αποδοχή υπευθυνότητας και εκπαίδευση για αυτοδιοίκηση με σκοπό την ανάπτυξη του χαρακτήρα και την απόκτηση ικανοτήτων, αυτοπεποίθησης, αξιοπιστίας και δυνατότητες ώστε το άτομο να μπορεί να συνεργάζεται αλλά και να ηγείται.
- Των προοδευτικών και ελκυστικών προγραμμάτων από διάφορες δραστηριότητες, βασισμένες στα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων, τα οποία περιλαμβάνουν παιχνίδια, χρήσιμες ικανότητες και προσφορά στην κοινωνία και πραγματοποιούνται κυρίως στο ύπαιθρο, κοντά στη φύση.
- Του Προσωπικού Παραδείγματος του Ηγέτη.
Τα στοιχεία της Προσκοπικής Μεθόδου που αναφέρθηκαν, αποτελούν ένα αδιάσπαστο σύνολο και μόνο σαν σύνολο αλληλοεξαρτώμενων και σύμμετρων παραγόντων διαμορφώνουν μια ολοκληρωμένη μέθοδο.

Πηγές
- Για εμάς τους 'Ελληνες ο Προσκοπισμός έχει ιδιαίτερη σημασία διότι ως βασική πηγή έχει τον Αρχαίο Ελληνικό Πολιτισμό.
Οι Αγέλες της Σπάρτης, τα Εφηβεία των Αθηνών, οι Λυκιδείς και ο Αγελάτης της Κρήτης, όλη η οργάνωση των νέων στην Αρχαία Ελλάδα το μαρτυρεί.
Οι παιδαγωγικές αρχές του Σωκράτη, του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα για την ανεύρεση του Αγαθού, του Ωραίου και γενικά των Αξιών είναι έδρανο της Προσκοπικής Μεθόδου και των Θεμελιωδών Αρχών του Προσκοπισμού.
- Ο Χριστιανισμός έπαιξε σπουδαίο ρόλο στη διαμόρφωση των θεμελιωδών Αρχών του Προσκοπισμού και αποτελεί επίσης μια από τις ουσιαστικές πηγές του.
Ο Νόμος και η Υπόσχεση είναι γεμάτες από τα μηνύματα του Ευαγγελίου και το καθήκον προς το Θεό κυρίαρχο κομμάτι της Υπόσχεσης του Προσκόπου.
- Τέλος ο παλαιότερος και σύγχρονος Ευρωπαϊκός Πολιτισμός με φωτισμένες διάνοιες όπως οι Rabelais, Montaigne, Fenellon, Rousseau, Pestallossi, Montessori, Decroly, Ferriere κ.α. παιδαγωγοί, εδραιώνουν την άποψη ότι η Προσκοπική Μέθοδος Αγωγής δεν είναι υπόδειγμα ουτοπιστικής σύλληψης, αλλά βίωμα και πράξη εκατομμυρίων νέων σ' όλον τον κόσμο.

Πηγές:
1) Θεμελιώδεις Αρχές του Προσκοπισμού
2) Πηγές του Προσκοπισμού, 45ο Δ.Δ. Προσκόπων
Υπόσχεση του Προσκόπου
Υπόσχομαι στην τιμή μου
να εκτελώ το καθήκον μου στο Θεό και την Πατρίδα
να βοηθώ κάθε άνθρωπο σε κάθε περίσταση και
να τηρώ το Νόμο του Προσκόπου.

Νόμος του Προσκόπου

1. Ο Πρόσκοπος λέει την αλήθεια και κρατά το λόγο του.
2. Ο Πρόσκοπος είναι δίκαιος, άξιος να τον εμπιστεύονται, ξέρει να πειθαρχεί και να τηρεί τους Νόμους.
3. Ο Πρόσκοπος είναι χρήσιμος στην οικογένειά του και την κοινωνία.
4. Ο Πρόσκοπος είναι φίλος κι ευγενής προς όλους κι αδελφός με κάθε Πρόσκοπο.
5. Ο Πρόσκοπος σέβεται τον εαυτό του και τους άλλους, προσέχει τα λόγια και τις πράξεις του.
6. Ο Πρόσκοπος αγαπά τη φύση και προστατεύει το περιβάλλον.
7. Ο Πρόσκοπος είναι εύθυμος και αισιόδοξος.
8. Ο Πρόσκοπος είναι οικονόμος και φροντίζει για την καλή χρήση του χρόνου.
9. Ο Πρόσκοπος είναι εργατικός και προοδεύει με τις ικανότητές του.
10. Ο Πρόσκοπος είναι αποφασιστικός, έχει θάρρος και αυτοπεποίθηση κι αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του.


Οι Αξίες του Προσκοπισμού Σήμερα

Ο Προσκοπισμός έχει ως αποστολή να ενθαρρύνει τη φυσική, πνευματική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξη των νέων ανθρώπων ώστε να πάρουν ενεργό μέρος ως υπεύθυνοι πολίτες στην κοινωνία.
Είναι σίγουρο ότι το μέλλον της κοινωνίας στηρίζεται στην επιτυχία της νέας γενιάς και στις αξίες που θα ενστερνιστεί.
Μέσω του Προσκοπισμού και της παιδαγωγικής σχέσης που διαμορφώνεται μεταξύ των νέων και των ενηλίκων, που στηρίζεται στην ειλικρινή αμφίδρομη επικοινωνία και εμπιστοσύνη, θέλουμε να ενθαρρύνουμε τους νέους ανθρώπους να:
1. ανακαλύψουν τις δυνατότητες τους, να αισθάνονται ικανοί ως άτομα, αναπτύσσοντας την αυτοπεποίθησή τους, έχοντας ένα Σύστημα Αξιών Ζωής που προοδευτικά θα το ανακαλύψουν και θα αποδεχθούν ελεύθερα ώστε να δημιουργήσουν μια στέρεα βάση πάνω στην οποία θα στηρίξουν την επιτυχία της ζωής τους.
2. έχουν υπεύθυνη συμπεριφορά τόσο απέναντι στον εαυτό τους όσο και απέναντι στους άλλους.
3. σέβονται την αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπου ανεξάρτητα φύλου, φυλής, θρησκείας, πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών διακρίσεων.
4. σέβονται τη φύση και το περιβάλλον και ν' αγωνίζονται για τη διατήρησή του.
5. γνωρίζουν πως θα πληροφορούν αντικειμενικά και υπεύθυνα τους εαυτούς τους και πως θ' ανακαλύπτουν την πραγματικότητα της κοινωνίας σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο.
6. ανακαλύπτουν την αλληλοεξάρτηση που υπάρχει μεταξύ των διαφόρων ανθρωπίνων κοινωνιών και να επιζητούν τη συνεργασία, τη δικαιοσύνη και την ειρήνη.
7. προετοιμάζουν τους εαυτούς τους να μπορούν να δεχθούν την αλλαγή αποκτώντας τις απαραίτητες γνώσεις και ικανότητες, να χρησιμοποιούν τη νέα τεχνολογία και ν' αναπτύσσουν τις δυνατότητές τους για να μπορούν να αξιοποιήσουν όλα όσα τους προσφέρονται.
8. προετοιμάζουν τους εαυτούς τους για να μπορούν να παίξουν ενεργό ρόλο στην κοινωνία και να συμβάλλουν στη ανάπτυξή της.
9. μπορούν να συνεργάζονται αναλαμβάνοντας και ολοκληρώνοντας ένα έργο με άλλα άτομα ξεπερνώντας τις δυσκολίες.
10. ανακαλύπτουν το νόημα της ζωής πέρα από τον υλικό κόσμο, αναγνωρίζοντας την πνευματική της διάσταση και αξία.
11. ενισχύουν τις θρησκευτικές και πολιτιστικές ρίζες της κοινωνίας και της πατρίδας μας, διατηρώντας ανοιχτή τη σχέση τους με άλλους λαούς.

'Οσο η Προσκοπική κίνηση μεγαλώνει και εμπλουτίζει τα προγράμματά της για ν' ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις προσδοκίες των νέων, τόσο οι Αρχές της παραμένουν διαχρονικά αναγκαίες, σύγχρονες και χρήσιμες για τη σωστή προετοιμασία της νέας γενιάς για το αύριο.

Πηγή:
Σ.Ε.Π. Απολογισμός Εργασίας 1995

[πίσω στην κεντρική σελίδα]